مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین کجاست و چه سابقه و جایگاهی در ایران دارد؟

مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین در شهر قزوین و در مجتمع پزشکی جهاد دانشگاهی واقع شده است. این مرکز در سال 1392 تأسیس شد تا به زوج‌های نابارور استان قزوین و مناطق اطراف خدمت‌رسانی کند. به‌عنوان اولین مرکز تله‌مدیسین درمان ناباروری در ایران، این مجموعه نقش پیشگامی در ارائه خدمات درمان ناباروری از راه دور داشته است. از زمان آغاز به کار تاکنون، مرکز ناباروری جهاد قزوین به نقطه امید بسیاری از زوج‌های نابارور تبدیل شده و صدها خانواده را صاحب فرزند کرده است.

خدمات ارائه شده در مرکز

چه خدمات درمان ناباروری در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین ارائه می‌شود؟

در مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین مجموعه کاملی از خدمات تشخیصی و درمانی ناباروری به زوج‌ها ارائه می‌شود. مهم‌ترین روش‌های درمان ناباروری قابل انجام در این مرکز عبارت‌اند از:

IVF (لقاح آزمایشگاهی): ترکیب تخمک و اسپرم در آزمایشگاه و انتقال جنین به رحم.

ICSI (میکرواینجکشن یا تزریق اسپرم به داخل تخمک): تزریق مستقیم اسپرم به تخمک برای کمک به باروری در موارد مشکلات شدید اسپرم.

IUI (تلقیح داخل رحمی اسپرم): وارد کردن اسپرم شسته‌شده مستقیماً به رحم برای افزایش شانس لقاح.

علاوه بر این‌ها، خدمات پیشرفته دیگری مانند PGD (تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی) برای شناسایی بیماری‌های ژنتیکی جنین پیش از انتقال به رحم نیز با همکاری متخصصین ژنتیک فراهم است. در این مرکز مشاوره‌های تخصصی ناباروری انجام می‌شود تا برای هر زوج بهترین روش درمانی (دارویی یا کمک‌باروری) انتخاب گردد.

سایر خدمات مکمل از جمله این خدمات می‌توان به مشاوره‌های ژنتیک (برای بررسی علل ژنتیکی ناباروری یا جلوگیری از انتقال بیماری‌های وراثتی به فرزند) و مشاوره‌های روان‌شناسی اشاره کرد.

 سلامت باروری مردان: همچنین در صورت نیاز، خدمات درمانی مربوط به سلامت مردان (ارولوژی) مانند ارزیابی و درمان مشکلات ناباروری مردانه (از جمله آزمایش و تحلیل مایع منی، جراحی وازکتومی معکوس یا درمان واریکوسل) توسط متخصص ارولوژی ارائه می‌شود. یکی دیگر از خدمات برجسته مرکز، فریز یا انجماد نمونه‌ها است.

 انجماد تخمک، اسپرم یا جنین: زوج‌هایی که مایل به حفظ توان باروری خود برای آینده هستند می‌توانند از امکان انجماد تخمک، اسپرم یا جنین استفاده کنند. این فناوری به‌ویژه برای افرادی کاربرد دارد که قصد تأخیر در فرزندآوری دارند یا بیمارانی که پیش از درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی می‌خواهند گامت‌های خود را ذخیره کنند.

همچنین برخی جراحی‌های تخصصی مرتبط با ناباروری (مانند برداشت کیست تخمدان، آندومتریوز، باز کردن لوله‌های رحمی بسته یا لاپاراسکوپی‌های تشخیصی و درمانی) در صورت نیاز با همکاری پزشکان متخصص قابل انجام است یا بیماران به مراکز مرتبط ارجاع داده می‌شوند.

تجهیزات و فناوری های مستقر در مرکز

چه تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته‌ای در این مرکز به کار رفته است؟

این مرکز دارای آزمایشگاه‌های مجهز تخصصی است که با دستگاه‌ها و ابزارهای مدرن اداره می‌شوند :

 آزمایشگاه جنین‌شناسی : در آزمایشگاه جنین‌شناسی مرکز، انکوباتورها و دستگاه‌های میکرواینجکشن پیشرفته برای انجام IVF و ICSI وجود دارد که امکان پرورش جنین در شرایط بهینه آزمایشگاهی را فراهم می‌کنند. میکروسکوپ‌های تخصصی IVF/ICSI با قدرت بزرگنمایی بالا به متخصصان اجازه می‌دهند اسپرم‌های سالم را انتخاب کرده و به داخل تخمک تزریق کنند. همچنین ابزارهای دقیق جهت کشت جنین و نظارت لحظه‌به‌لحظه بر رشد آن‌ها در محیط آزمایشگاهی تعبیه شده است.

دستگاه‌های فریز مدرن: از دیگر فناوری‌های قابل توجه در این مرکز، امکانات مربوط به انجماد و نگهداری سلول‌های جنسی و جنین است. دستگاه‌های فریز مدرن در مرکز وجود دارند که با استفاده از روش‌های نوین انجماد شیشه‌ای (vitrification)، تخمک، اسپرم یا جنین را با حفظ حداکثر زنده‌مانی منجمد می‌کنند. این امر تضمین می‌کند که کیفیت نمونه‌های ذخیره‌شده برای استفاده در آینده حفظ شود. همچنین تانک‌های نیتروژن مایع ایمن برای نگهداری طولانی‌مدت نمونه‌های منجمد فراهم شده است.

تجهیزات تشخیصی: مرکز مجهز به دستگاه‌های تصویربرداری و آزمایشگاهی مدرن است. سونوگرافی‌های پیشرفته (مانند سونوگرافی واژینال با رزولوشن بالا) به متخصصان اجازه می‌دهد وضعیت تخمدان‌ها، رحم و رشد فولیکول‌ها را با دقت بررسی کنند.

تجهیزات پایش علائم حیاتی و هورمونی: برای پایش سلامت مادر و جنین در حین درمان به کار گرفته می‌شود. برای نمونه، دستگاه‌های آنالیز پیشرفته هورمونی در آزمایشگاه مرکز، امکان انجام سریع و دقیق آزمایش‌های خون (مثل اندازه‌گیری سطح هورمون‌های باروری FSH, LH, استروژن و غیره) را مهیا کرده است. اما وجه تمایز اصلی این مرکز در فناوری، بهره‌گیری از سیستم تله‌مدیسین (پزشکی از راه دور) است.

پزشکان و متخصصان مرکز

تیم پزشکی مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین شامل چه متخصصانی است؟

هسته اصلی تیم درمان ناباروری شامل پزشکان متخصص زنان، زایمان و نازایی است که رهبری فرآیند درمان را بر عهده دارند. از جمله این متخصصان می‌توان به دکتر لیلا رحمانی – جراح و متخصص زنان و زایمان و مدیر مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین – اشاره کرد.

همچنین دکتر زهرا سادات فاطمی و دکتر معصومه انبارلویی از دیگر پزشکان متخصص زنان، زایمان و ناباروری در این مرکز هستند که سابقه قابل توجهی در درمان زوج‌های نابارور دارند. حضور این متخصصان زنان و نازایی تضمین می‌کند که جنبه‌های مربوط به سلامت باروری بانوان با دقت و دانش بالا مدیریت شود.

 دکتر امیر ارباب (فوق تخصص اورولوژی انکولوژی) به عنوان متخصص مجاری ادراری و تناسلی در این مجموعه حضور دارد و به مسائل مربوط به ناباروری مردان رسیدگی می‌کند. مشکلاتی نظیر کیفیت پایین اسپرم، انسداد مجاری تولید مثلی در آقایان یا نیاز به عمل‌های جراحی خاص (مانند استخراج اسپرم از بیضه یا درمان واریکوسل) توسط متخصص ارولوژی بررسی و درمان می‌شود. این همکاری نزدیک بین متخصص زنان و متخصص ارولوژی باعث می‌شود زوج‌هایی که با عامل ناباروری مردانه روبه‌رو هستند، خدمات جامعی دریافت کنند.

علاوه بر پزشکان، جنین‌شناسان و کارشناسان علوم آزمایشگاهی بخش جدایی‌ناپذیر تیم مرکز هستند. این افراد در آزمایشگاه جنین‌شناسی و آندرولوژی فعالیت می‌کنند و مسئول انجام فرآیندهای حساس مانند آماده‌سازی اسپرم، کشت جنین در محیط آزمایشگاه و انجام تکنیک‌های انجماد می‌باشند. مهارت و دقت این کارشناسان مستقیماً بر نتایج درمان مانند موفقیتIVF /ICSI  تأثیرگذار است.

ماماهای مرکز نیز در انجام سونوگرافی‌های ابتدایی، گرفتن نمونه‌ها و پیگیری وضعیت زنان در طول درمان و دوران بارداری اولیه کمک می‌کنند.

آمار موفقیت درمان مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

میزان موفقیت درمان‌ها در این مرکز چقدر بوده و چه دستاوردهایی حاصل شده است؟

موفقیت در درمان ناباروری به عوامل متعددی مانند سن زوجین، علت ناباروری، شدت مشکل و غیره بستگی دارد. آمار و دستاوردهای مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین نشان‌دهنده عملکرد موفق آن در سال‌های اخیر است. از ابتدای تأسیس در سال 1392 تا کنون، بیش از 6000 پرونده درمان ناباروری در این مرکز تشکیل شده است.

محیط داخلی مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

فضای مرکز و امکانات رفاهی برای بیماران چگونه است؟

مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین در مجتمع پزشکی جهاد دانشگاهی قزوین قرار دارد که ساختمانی مدرن و مجهز است. فضای داخلی مرکز به‌گونه‌ای طراحی شده که مراجعین احساس آرامش و اطمینان خاطر داشته باشند. طراحی داخلی آرام‌بخش و تمیز، اتاق‌های انتظار راحت و نورپردازی ملایم باعث کاهش اضطراب بیماران در بدو ورود می‌شود. در سالن انتظار، صندلی‌های کافی برای نشستن، سیستم تهویه مطبوع مناسب و در صورت نیاز آب‌سردکن و سایر امکانات فراهم است تا زوج‌ها در مدت انتظار احساس ناراحتی نکنند. اتاق‌های معاینه و مشاوره مرکز کاملاً حریم خصوصی بیماران را حفظ می‌کنند.

هر زوج در یک فضای خصوصی با پزشک یا مشاور خود به گفتگو می‌پردازد تا با آسودگی خیال مسائل خود را مطرح کند. این اتاق‌ها به تجهیزات ضروری مانند تخت معاینه مجهز بوده و برای راحتی مراجعین، برخی امکانات مانند مانیتور نمایش سونوگرافی (تا زوجین بتوانند تصاویر سونوگرافی را ببینند) نیز وجود دارد. آزمایشگاه‌های مرکز در بخش داخلی مجموعه قرار گرفته‌اند که با رعایت استانداردهای ایمنی و بهداشتی طراحی شده‌اند. هرچند مراجعین به‌طور مستقیم وارد فضای آزمایشگاه جنین‌شناسی نمی‌شوند، اما وجود این بخش در همان ساختمان به بیماران اطمینان می‌دهد که مراحل حساس لقاح آزمایشگاهی و کشت جنین در نزدیک‌ترین فاصله و بدون اتلاف وقت انجام می‌شود.

حتی نمونه‌گیری اسپرم (برای آقایان) در اتاق مخصوص و به‌صورت محرمانه در همان مرکز انجام می‌گردد تا نیاز به مراجعه به مکان دیگری نباشد. برای انجام سونوگرافی‌های دوره‌ای و اقدامات سرپایی مانند IUI نیز اتاق‌ها و تجهیزات اختصاصی تدارک دیده شده که همگی داخل مجموعه هستند. از نظر امکانات رفاهی، مرکز تلاش کرده تا فضایی دلپذیر برای بیماران فراهم آورد. وجود پارکینگ یا فضای توقف خودرو در نزدیکی مجتمع، رفت‌وآمد بیماران را آسان کرده است (اطراف سه‌راه خیام مکان‌هایی برای پارک خودرو وجود دارد و دسترسی برای خودرو شخصی یا تاکسی مناسب است).

آدرس و نحوه دسترسی به  مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

 چگونه می‌توان به مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین دسترسی پیدا کرد و اطلاعات تماس چیست؟

نشانی دقیق مرکز:

قزوین، سه‌راه خیام، ابتدای خیابان بلاغی، جنب پاساژ علوی، مجتمع پزشکی و درمانی جهاد دانشگاهی قزوین.

این موقعیت مکانی در قلب شهر قزوین قرار دارد و به راحتی قابل دسترسی است. برای رسیدن به سه‌راه خیام، می‌توان از خیابان فلسطین یا خیابان طالقانی وارد خیابان بلاغی شد. مجتمع درمانی جهاد دانشگاهی با تابلوی مشخص در این محل قابل مشاهده است.

شماره تماس مرکز:

028-33242335

از طریق این شماره می‌توانید در ساعات کاری مرکز با پذیرش تماس گرفته و اطلاعات لازم را کسب کنید.

وب‌سایت رسمی مرکز:

 www.jdarman.ir

در این وب‌سایت می‌توانید اطلاعات کامل مرکز ناباروری، بخش‌های مختلف، پزشکان را مشاهده کنید. بخش مخصوص ناباروری در سایت، اطلاعات جامعی درباره خدمات و تیم پزشکی ارائه داده است.

ایمیل مرکز

 medical@jdqazvin.ir

این ایمیل جهت ارتباطات الکترونیکی و دریافت سوالات مراجعین پیش‌بینی شده است. هرچند برای امور فوری بهتر است از تماس تلفنی یا سیستم نوبت‌دهی استفاده شود، اما ایمیل نیز برای ارسال مستندات پزشکی یا پرسش‌های غیرفوری توسط بیماران قابل استفاده است.

ساعات کاری مرکز:

 شنبه تا چهارشنبه از 7:30 صبح تا 21  

روزهای پنج‌شنبه از 7:30 صبح تا 1

این مرکز معمولاً همه‌روزه به جز ایام تعطیل فعال است.

* توصیه می‌شود قبل از مراجعه حضوری، حتماً از طریق تماس تلفنی یا سایت، از ساعت کاری دقیق (به‌ویژه در ایام ویژه یا تعطیلات) اطمینان حاصل نمایید.

دسترسی محلی و نقشه:

•  ایستگاه‌های تاکسی و وسایل حمل‌ونقل عمومی در حوالی سه‌راه خیام وجود دارند. اگر از سایر نقاط شهر می‌آیید، کافیست خود را به سه‌راه خیام (یکی از تقاطع‌های شناخته‌شده شهر) برسانید؛ مجتمع جهاد دانشگاهی در نزدیکی این تقاطع واقع شده است.
• از ترمینال اتوبوسرانی قزوین نیز با چند دقیقه رانندگی می‌توان به مرکز رسید. نزدیک‌ترین ایستگاه راه‌آهن قزوین در چند کیلومتری مرکز شهر قرار دارد که مسافران پس از پیاده شدن از قطار می‌توانند با تاکسی به سمت مرکز حرکت کنند.

دسترسی از شهرهای دیگر:

اگر از تهران یا شهرهای اطراف قصد مراجعه به مرکز را دارید، چند گزینه حمل‌ونقل وجود دارد:

•  خودروی شخصی/تاکسی بین‌شهری: قزوین حدود 150 کیلومتر با تهران فاصله دارد (تقریباً 2 ساعت رانندگی در آزادراه تهران-قزوین). مسیر جاده‌ای آسان و مستقیم است و می‌توانید مستقیماً به داخل شهر قزوین و سه‌راه خیام بروید.
•  قطار: خط ریلی تهران-قزوین فعال است و روزانه قطارهایی این مسیر را طی می‌کنند. سفر با قطار حدود 3 ساعت زمان می‌برد. پس از رسیدن به ایستگاه راه‌آهن قزوین، می‌توانید با تاکسی به مرکز ناباروری (حدود 15-20 دقیقه مسیر درون‌شهری) برسید.
•  هواپیما: شهر قزوین فرودگاه مسافربری تجاری فعالی ندارد. نزدیک‌ترین فرودگاه‌ها به قزوین در حال حاضر فرودگاه مهرآباد تهران یا فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (تهران) هستند. بنابراین مسافرانی که از استان‌های دور قصد مراجعه دارند، می‌توانند با هواپیما به تهران آمده و از آنجا با خودرو یا قطار به قزوین سفر کنند. (برخی مسافران ممکن است ترجیح دهند از فرودگاه رشت یا تبریز استفاده کنند و از آن شهرها به سمت قزوین بیایند، اما مسیر تهران نزدیک‌تر و مستقیم‌تر است.)

* توجه داشته باشید که در داخل شهر قزوین، مترو شهری وجود ندارد، لذا برای جابجایی درون‌شهری باید از تاکسی، اتوبوس یا خودروی شخصی استفاده شود.

نوبت دهی اینترنتی مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

چگونه می‌توان در مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین نوبت رزرو کرد؟

برای نوبت‌دهی می‌توانید از طریق قسمت "درخواست رزرو نوبت" پزشک مورد نظر خود را رزرو کنید.

هزینه ها و بیمه های تحت قرار داد مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

کدام بیمه‌ها با مرکز طرف قرارداد هستند و هزینه‌های درمان چگونه است؟

هزینه‌های درمان ناباروری معمولاً از دغدغه‌های اصلی زوج‌های نابارور است. مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین با توجه به ماهیت نیمه‌دولتی خود و برای کمک به بیماران، قرارداد همکاری با چندین بیمه درمانی منعقد کرده است. از جمله بیمه‌های طرف قرارداد این مرکز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیمه تأمین اجتماعی (سازمان تأمین اجتماعی)
• بیمه تجارت‌ نو
• بیمه دانا
• بیمه دی

این بیمه‌ها بخشی از هزینه‌های درمان ناباروری را بر اساس تعرفه‌های مصوب پوشش می‌دهند. داشتن دفترچه یا معرفی‌نامه از این بیمه‌ها می‌تواند فشار مالی درمان‌های پرهزینه‌ای مانند IVF و ICSI را تا حدی کاهش دهد. به عنوان مثال، بیمه تأمین اجتماعی طبق طرح‌های جدید حمایتی بخشی از هزینه‌های داروهای تحریک تخمک‌گذاری و حتی مراحل لقاح آزمایشگاهی را (برای زوج‌های واجد شرایط) تقبل می‌کند. بیمه‌های تکمیلی نیز ممکن است بسته به قراردادشان، بخشی از هزینه‌ها را بازپرداخت کنند.

توصیه می‌شود بیماران قبل از شروع درمان، با بخش مالی مرکز یا نماینده بیمه خود مشورت کنند تا از مدارک لازم برای استفاده از پوشش بیمه (مانند معرفی‌نامه، گواهی پزشک معالج و غیره) مطلع شوند. در مورد هزینه‌های درمان در این مرکز باید اشاره کرد که خدمات به صورت «نیمه‌بها» ارائه می‌شوند. به این معنا که به دلیل حمایتی که از سوی جهاد دانشگاهی و منابع دولتی صورت می‌گیرد، تعرفه‌های درمانی این مرکز در مقایسه با مراکز خصوصی مشابه، پایین‌تر است. برای نمونه، هزینه یک سیکل کامل IVF در مرکز ناباروری قزوین به طور قابل ملاحظه‌ای کمتر از همان خدمت در یک کلینیک خصوصی در تهران است

هزینه روش‌های ساده‌تر مانند IUI (تزریق اسپرم شسته‌شده به رحم) به نسبت پایین‌تر بوده و عمدتاً شامل هزینه آزمایش‌ها، آماده‌سازی نمونه اسپرم و انجام عمل سرپایی است.

هزینه روش‌های پیشرفته مثل IVF/ICSI بالاتر است چرا که شامل داروهای تحریک تخمدان (که ممکن است چند میلیون تومان هزینه داشته باشد)، عمل پانکچر و تخمک‌گیری در اتاق عمل، کشت آزمایشگاهی جنین طی چند روز، انتقال جنین و در صورت انتخاب بیمار، هزینه انجماد جنین‌های اضافی می‌شود.

خدمات اضافه مثل PGD (تشخیص ژنتیکی جنین) یا فریز تخمک/جنین نیز هر کدام تعرفه جداگانه‌ای دارند.

مشاوره‌های روان‌شناسی یا جلسات اضافی ممکن است هزینه ناچیزی داشته باشد یا در پکیج کلی گنجانده شود.

سوالات متداول درباره مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین

1. نرخ موفقیت درمان‌های مرکز ناباروری قزوین چقدر است؟

نرخ موفقیت درمان‌های ناباروری به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما آمارهای مرکز ناباروری قزوین نشان می‌دهد که نتایج به دست آمده بسیار امیدوارکننده است. همان‌طور که گفته شد، از حدود 6000 پرونده تشکیل‌شده تاکنون بیش از 1000 مورد منجر به تولد نوزاد شده است. البته باید توجه داشت که این آمار کلی شامل تمامی بیماران (با شرایط سنی و پزشکی متفاوت) است. برای زوج‌های جوان‌تر با مشکلات ساده‌تر، درصد موفقیت ممکن است بالاتر (مثلاً 30–40٪ در هر سیکل درمانی) باشد و برای موارد پیچیده‌تر یا سنین بالا این درصد پایین‌تر است.

2. آیا برای درمان در این مرکز نیاز است به تهران برویم؟

خیر. بخش اعظم مراحل درمانی در خود همین مرکز انجام می‌شود؛ از ویزیت‌ها و آزمایش‌ها گرفته تا مراحل آماده‌سازی برای IVF/IUI. تنها در یک مرحله ممکن است نیاز به سفر به تهران باشد و آن انجام عمل‌های نهایی لقاح آزمایشگاهی (IVF/ICSI) است. در گذشته (سال‌های اولیه تأسیس مرکز) به دلیل نبود تجهیزات اتاق عمل IVF در قزوین، بیماران برای عمل تخمک‌گیری و انتقال جنین به مرکز همکار در تهران (کلینیک ابن‌سینا) معرفی می‌شدند.

3.آیا مرکز ناباروری جهاد قزوین خدمات اهدای تخمک یا رحم جایگزین هم ارائه می‌کند؟

اهدای تخمک، اهدای جنین و رحم جایگزین از جمله روش‌های پیشرفته در درمان ناباروری هستند که معمولاً در موارد خاص (مثلاً نارسایی زودرس تخمدان در زن یا عدم امکان حمل بارداری) مطرح می‌شوند. مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین امکان انجام اهدای تخمک و جنین را در چارچوب قوانین و مقررات دارد. در صورتی که متخصصان مرکز تشخیص دهند زوجی برای باردار شدن نیاز به تخمک اهدایی (از یک خانم اهداکننده) یا جنین اهدایی دارند، بیمار را راهنمایی خواهند کرد. روند کار معمولاً به این صورت است که مراحل اولیه در خود مرکز قزوین انجام می‌شود و برای دریافت تخمک یا جنین از بانک‌های معتبر (مثلاً بانک جنین مرکز ابن‌سینا یا رویان در تهران) هماهنگی به عمل می‌آید. سپس انتقال جنین اهدایی به رحم بیمار در مرکز مربوطه یا قزوین (بسته به شرایط) انجام خواهد شد. بنابراین اهدا جنین/تخمک با همکاری مراکز تخصصی پایتخت قابل دسترسی برای بیماران قزوین است. در مورد رحم جایگزین (Surrogacy)، این روش نیز در ایران با اخذ مجوزهای قانونی قابل انجام است. با این حال مرکز قزوین خود دارای برنامه رسمی رحم جایگزین نیست، اما می‌تواند در صورت نیاز، زوجین را به مراکز دارای این خدمت ارجاع دهد یا در طی روند کار همکاری‌های لازم را داشته باشد. به طور کلی، چون موارد نیاز به رحم جایگزین معدود است (مثلاً خانمی که فاقد رحم است یا به دلیل بیماری امکان بارداری ندارد)، چنین خدماتی معمولاً در مراکز محدودتری متمرکز شده‌اند. اگر زوجی کاندید استفاده از رحم جایگزین باشد، 

4. برای اولین مراجعه به مرکز چه مدارکی و آمادگی‌هایی لازم است؟

برای اولین ویزیت در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین، زوجین هر دو بهتر است حضور داشته باشند، چرا که پزشک نیاز به بررسی وضعیت هر دوی آن‌ها دارد. مدارک و مواردی که توصیه می‌شود در اولین مراجعه همراه داشته باشید عبارتند از:

مدارک شناسایی: شامل کارت ملی و شناسنامه زوجین. همچنین عقدنامه یا سند ازدواج نیز بهتر است همراهتان باشد، زیرا طبق مقررات برای برخی اقدامات درمان ناباروری (خصوصاً IVF/ICSI) ارائه مدرک ازدواج الزامی است.

دفترچه بیمه: در صورت داشتن بیمه درمانی (تأمین اجتماعی یا سایر بیمه‌های طرف قرارداد)، حتماً دفترچه بیمه خود را بیاورید تا از پوشش بیمه بهره‌مند شوید. اگر بیمه تکمیلی دارید، کارت یا معرفینامه بیمه تکمیلی را نیز به همراه داشته باشید.

سوابق پزشکی قبلی: تمامی آزمایش‌ها، سونوگرافی‌ها و گزارش‌های پزشکی مربوط به درمان‌های قبلی ناباروری یا مشکلات مرتبط را جمع‌آوری و ارائه کنید. برای مثال، اگر قبلاً آزمایش هورمونی یا آنالیز اسپرم انجام داده‌اید، نتایج آن را همراه بیاورید. یا در صورت انجام عمل جراحی مرتبط (مثل لاپاراسکوپی تشخیصی، جراحی واریکوسل و غیره) گزارش عمل یا نظر پزشک قبلی را ارائه دهید. این اطلاعات به پزشکان مرکز کمک می‌کند سریع‌تر به تشخیص برسند و از تکرار آزمایش‌های غیرضروری جلوگیری شود.

فهرست داروهای مصرفی: اگر هر یک از زوجین داروی خاصی به‌صورت منظم مصرف می‌کنید (چه برای ناباروری چه هر بیماری دیگری)، لیست آن داروها یا خود داروها را همراه داشته باشید. دانستن مصرف داروهایی مانند هورمون‌ها، داروهای تیروئید، انسولین، مکمل‌های بدنسازی یا هر داروی مزمن دیگر برای پزشک مهم است.

آمادگی ذهنی برای پرسش و پاسخ: در ویزیت اول، پزشک سوالات جامعی درباره سابقه ازدواج، مدت زمان تلاش برای بارداری، سابقه بارداری یا سقط قبلی، چرخه‌های قاعدگی زن، شیوه زندگی (مصرف سیگار، الکل، میزان استرس)، وضعیت شغلی و هر عامل احتمالی دیگر خواهد پرسید. خوب است که زوجین پیشاپیش درباره این موضوعات فکر کرده باشند و پاسخ‌های دقیقی ارائه دهند. همچنین بهتر است سوالات خود را از قبل یادداشت کنید تا چیزی را فراموش نکنید (مثلاً درباره مراحل درمان، مدت زمان هر مرحله، موفقیت‌ها، عوارض احتمالی و غیره).

ناشتا نبودن مگر به دستور پزشک: معمولاً برای ویزیت ابتدایی نیاز نیست ناشتا باشید. مگر اینکه مرکز قبل از مراجعه به شما گفته باشد که آزمایش خون ناشتا دارید. در اکثر موارد، پزشک ابتدا شما را ویزیت می‌کند و سپس در صورت لزوم آزمایش‌هایی را برای روزهای بعد تجویز می‌کند. پس می‌توانید یک غذای سبک میل کنید تا هنگام انتظار دچار ضعف نشوید.

همچنین توصیه می‌شود که در اولین مراجعه، زمان کافی اختصاص دهید و با عجله برنامه‌ریزی نکنید. زیرا ممکن است پس از ویزیت پزشک، نیاز به انجام آزمایش خون همان روز یا سونوگرافی فوری باشد. اگر برنامه‌تان را آزاد بگذارید، می‌توانید همان روز کارهای تشخیصی اولیه را انجام دهید و نیازی به رفت و آمد مجدد در روز دیگر نخواهد بود.

5. اگر درمان موفقیت‌آمیز نبود، چه گزینه‌هایی برای ادامه وجود دارد؟

ناکامی در یک سیکل درمان ناباروری به معنای پایان راه نیست. پزشکان با دقت به آنالیز دلایل عدم موفقیت می‌پردازند و سپس راهکارهای بعدی را پیشنهاد می‌کنند. گزینه‌های ادامه راه بسته به شرایط می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

تکرار سیکل درمان با انجام اصلاحات لازم: بسیاری از زوج‌ها در دفعه اول به نتیجه نمی‌رسند و نیاز است ۲ یا ۳ بار مراحل درمان تکرار شود. تیم مرکز با بررسی چرخه قبلی (مثلاً کیفیت جنین‌ها، واکنش بدن زن به داروها) تنظیمات درمانی را تغییر می‌دهد. ممکن است دوز داروها عوض شود یا روش باروری متفاوتی (مثلاً به‌جای IVF معمولی، استفاده از ICSI) انتخاب گردد. هر بار شانس موفقیت می‌تواند متفاوت باشد و تجربه سیکل قبل به بهبود شانس سیکل بعد کمک می‌کند.

روش‌های مکمل یا جایگزین: اگر چند بار تکرار روش فعلی جواب ندهد، پزشکان به سراغ روش‌های جایگزین می‌روند. برای مثال، اگر چند دوره IUI بی‌نتیجه باشد، شاید زمان آن رسیده که IVF انجام شود. یا اگر IVF با تخمک‌های خود بیمار نتیجه ندهد، گزینه استفاده از تخمک اهدایی مطرح می‌شود. خوشبختانه مرکز قزوین به دلیل ارتباط با مراکز برتر، می‌تواند چنین تغییر رویکردهایی را برای بیماران مهیا کند.

بررسی‌های تکمیلی پیش از ادامه: گاهی عدم موفقیت مکرر نشان می‌دهد یک عامل پنهان نیاز به بررسی دارد. در این مواقع، پیش از ادامه درمان، ممکن است پزشک آزمایش‌های تخصصی‌تری درخواست کند؛ مانند هیستروسکوپی برای بررسی داخل رحم، آزمایش‌های ژنتیکی زوجین برای کشف مشکلات کروموزومی، یا بررسی ایمنی و انعقادی زن برای رد عوامل ایمنی (مثل وجود آنتی‌بادی‌های مضر برای جنین). انجام این بررسی‌ها کمک می‌کند دلیل عدم موفقیت روشن‌تر شود و در صورت یافتن مشکل، ابتدا آن مشکل حل و فصل گردد.

حمایت‌های روانی و مشاوره‌ای: تجربه شکست در درمان ناباروری می‌تواند از نظر روحی بسیار سنگین باشد. مرکز قزوین به این موضوع آگاه است و حمایت روان‌شناختی لازم را از زوجین به عمل می‌آورد. مشاور روان‌شناس به زوجین کمک می‌کند که امید خود را حفظ کنند، استرس و افسردگی را مدیریت نمایند و با ذهنی آرام‌تر وارد تلاش بعدی شوند. بسیاری از زوج‌ها با پشت سر گذاشتن این دوره سخت و حفظ روحیه، در نوبت‌های بعدی به نتیجه رسیده‌اند.

ارجاع به مراکز فوق‌تخصصی‌تر در موارد نادر: در موارد بسیار پیچیده و نادر که ممکن است نیاز به تکنیک‌های فوق‌پیشرفته باشد (برای مثال انجام PGD برای چندین بیماری ژنتیکی هم‌زمان یا درمان‌های آزمایشی خاص)، مرکز با صداقت موضوع را با بیمار در میان می‌گذارد و در صورت لزوم او را به مراکز فوق‌تخصصی‌تر (مثل پژوهشگاه رویان یا مراکز خارج از کشور) معرفی می‌کند. خوشبختانه اکثر قریب به اتفاق موارد ناباروری با امکانات موجود در قزوین قابل درمان هستند و نیاز به این مرحله پیش نمی‌آید، اما دانستن این که مرکز در مواجهه با چالش‌های بسیار خاص نیز بیماران را رها نمی‌کند و راهنمای آنان خواهد بود، اطمینان‌بخش است.

6. آیا مشکلات ناباروری مردان نیز در این مرکز درمان می‌شود؟

بله، مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قزوین نگاه جامعی به مسأله ناباروری دارد و جنبه‌های مربوط به هر دو نفر زوج را مدنظر قرار می‌دهد. حدود نیمی از علل ناباروری مربوط به مردان است و به همین دلیل وجود متخصص ارولوژی و آندرولوژی در تیم مرکز، امکانی فراهم کرده تا مشکلات مردان نیز تشخیص و درمان شود. در این مرکز، پس از ویزیت اولیه، معمولاً برای آقایان آزمایش آنالیز مایع منی درخواست می‌شود تا وضعیت تعداد، حرکت و شکل اسپرم‌ها ارزیابی گردد. در صورتی که هرگونه اختلالی (مانند تعداد کم اسپرم یا مشکلات حرکتی) مشاهده شود، متخصص ارولوژی مرکز وارد عمل خواهد شد. درمان ناباروری مردان بسته به علت می‌تواند شامل تجویز دارو (ویتامین‌ها و مکمل‌ها، هورمون‌ها)، تغییر شیوه زندگی (مثلاً ترک سیگار، بهبود تغذیه، کاهش استرس یا درمان عفونت‌ها) و در مواردی جراحی باشد. از جمله جراحی‌های شایعی که برای بهبود باروری مردان در این مرکز انجام یا هماهنگ می‌شود، عمل واریکوسلکتومی (برداشتن واریس بیضه) و استخراج اسپرم از بیضه (TESE) در موارد عدم وجود اسپرم در انزال است. همچنین در روش‌های کمک‌باروری پیشرفته، تیم مرکز برای مردانی که تعداد اسپرمشان بسیار کم است یا مشکل جدی دارند، از روش ICSI استفاده می‌کند که حتی با وجود تعداد محدود اسپرم، امکان بارور کردن تخمک وجود داشته باشد. به علاوه، بانک اسپرم (ذخیره‌سازی اسپرم) برای مردانی که کیفیت اسپرمشان در نوسان است یا قبل از درمان‌های آسیب‌رسان (مثل شیمی‌درمانی) قصد حفظ باروری دارند، در دسترس است.